آیت‌الله احمد مروی در مراسم چهلمین سالگرد تأسیس بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی با اشاره به اهمیت امتداد اجتماعی فعالیت‌های علمی در تحقق اهداف بنیاد پژوهش‌های اسلامی، اظهار کرد: تلاش‌های زیادی برای تولید آثار فاخر و ارزشمند در بنیاد پژوهش‌های اسلامی صورت می‌گیرد، اما نکته‌ای که اغلب نادیده گرفته می‌شود، امتداد اجتماعی این آثار است. اگر این دستاوردهای علمی و پژوهشی نتوانند در سطح جامعه گسترش یابند و در زندگی روزمره مردم و تحولات اجتماعی تأثیرگذار باشند، در واقع تلاش‌ها به نتیجه نهایی خود نخواهند رسید.
وی با بیان اینکه امتداد آثار اسلامی در جامعه تأثیر زیادی بر شکل‌گیری هویت فرهنگی و اجتماعی مبتنی بر آموزه‌های اسلامی خواهد داشت، عنوان کرد: کار علمی و پژوهشی باید از مرزهای پژوهشگاه‌ها فراتر رفته و در جامعه بازتاب یابد. برای تحقق این هدف، باید برنامه‌ریزی و تدبیر صورت گیرد و راه‌هایی برای اتصال آثار علمی به جامعه و تحقق امتداد اجتماعی آن‌ها یافت. این امر بسیار ضروری و حیاتی است.
تولیت آستان قدس رضوی در ادامه به تأکیدات رهبر معظم انقلاب درباره لزوم «امتداد اجتماعی فلسفه اسلامی در جامعه» اشاره کرد و گفت: در یکی از جلسات، جمعی از اساتید فلسفه حوزه علمیه قم به محضر مقام معظم رهبری رسیدند. یکی از نکاتی که معظم له در آن جلسه بر آن تأکید کردند، این بود که فلسفه اسلامی با همه غنای علمی و کاربردی خود، تاکنون در دایره محدود حوزه‌های علمیه و محافل علمی باقی مانده و نتوانسته به طور گسترده در جامعه و زندگی روزمره مردم نفوذ کند؛ در حالی که فلسفه غرب در سطوح مختلف زندگی اجتماعی، فرهنگی و روزمره مردم غرب نفوذ کرده است.
مروی در بخش دیگری از سخنان خود بر اهمیت توجه به مقوله زیارت در فعالیت‌های علمی و پژوهشی تأکید کرد و گفت: مسئله زیارت یکی از موضوعات مهم است که باید مورد توجه ویژه پژوهش‌های علمی قرار گیرد. نباید از آن غفلت کرد تا بتوانیم به زیارت عمق ببخشیم و آن را صرفاً به اعمال و مناسک ظاهری محدود نکنیم. زیارت دارای معانی پرباری است که باید به آن پرداخته شود.
وی افزود: حرم مطهر امام رضا(ع) سالانه پذیرای ۳۰ میلیون زائر از ایران و کشورهای مختلف است. این حجم عظیم از زائران با سطوح، فرهنگ‌ها و ملیت‌های گوناگون، فرصت بی‌نظیری برای انتقال معانی عمیق زیارت در سطح ایران و جهان فراهم کرده است. باید به‌گونه‌ای عمل کرد که زائران از فرصتی که برای زیارت اختصاص داده‌اند، بهره‌کافی و معنوی را ببرند.
تولیت آستان قدس رضوی همچنین عنوان کرد: اعتراف می‌کنم که در حال حاضر، زیارت ما بیشتر در حد یک مناسک ظاهری باقی مانده است و زیارت «عارفاً بحقّه»، که در روایات به آن توصیه و تأکید شده، هنوز به‌طور صحیح و عمیق محقق نشده است. این مسئولیت بر عهده بنیادهای پژوهش‌های اسلامی آستان قدس و پژوهشگران حوزه دین است تا با پژوهش‌های علمی و ارائه راهکارهای مناسب، به تحقق زیارت «عارفاً بحقّه» و زیارت «متعالی» کمک کنند.
وی در ادامه به تبلیغات منفی گسترده دشمن علیه دین و معنویت اشاره کرد و گفت: در شرایطی که دشمنان به‌طور وسیع علیه جریان دینی و مذهبی تبلیغات می‌کنند و از هیچ تلاشی برای ایجاد یأس، ناامیدی و بدبینی نسبت به مسائل دینی و معنوی فروگذار نیستند و در تلاشند توجه جامعه و نسل جوان را از امامان معصوم(ع)، زیارت و معنویت دور کنند، باید تلاش کنیم تا زیارت به تجربه‌ای تحولی، روحانی و انسان‌ساز برای زائران تبدیل شود.
مروی در ادامه بر جذب بهترین محققان و پژوهشگران بدون توجه به نگاه‌های جناحی تأکید و اظهار کرد: در عرصه علم و تحقیق، مسائل جناحی جایی ندارند؛ آنچه اهمیت دارد، علم و دانش است و این اصل بنیادین را از پیامبر عظیم‌الشأن (ص) آموخته‌ایم که فرمودند: «اُطْلُبُوا الْعِلْمَ وَ لَوْ بِالصِّین» (علم را جستجو کنید، حتی اگر در چین باشد). آیا چینی‌هایی که پیامبر(ص) به ما سفارش کردند، مسلمان بودند؟ آیا در جنگ‌های احد و بدر شرکت کرده بودند؟ مسلماً نه. اما اسلام فضای علمی را باز گذاشته و هیچ‌گونه محدودیت یا خط‌کشی در این زمینه قائل نشده است.
وی با تأکید بر اینکه در عرصه تحقیق و پژوهش باید برای تمامی صاحب‌نظران، متخصصان و پژوهشگران فرصت فراهم شود، افزود: در عرصه علم و پژوهش تنها مرز و خط‌کشی که باید در نظر گرفت، اصول و مبانی اسلام است. در این چارچوب، باید فضای پژوهشی را برای همه محققان و نویسندگان گشود.
تولیت آستان قدس رضوی همچنین بر لزوم بهره‌برداری مؤثر از ظرفیت بالای مخزن کتب خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی تأکید کرد و گفت: کتابخانه مرکزی آستان قدس با دارا بودن هزاران کتاب خطی، یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین مراکز نگهداری کتب اسلامی و شیعی به شمار می‌رود. این کتب نه تنها تراث اسلام و شیعه، بلکه میراثی گران‌بها هستند که حاصل سال‌ها تلاش علمی و پژوهشی بزرگان و دانشمندانی است که با فداکاری و در سخت‌ترین شرایط، آثار ارزشمندی را خلق کرده‌اند. بنابراین، این گنجینه‌های علمی باید به شیوه‌ای مؤثرتر در اختیار پژوهشگران قرار گیرند.
وی افزود: کتابخانه آستان قدس باید فضایی پویا و باز باشد. مسئول کتابخانه، مسئول انبار کتاب نیست و کتابخانه نیز انباری برای نگهداری کتاب‌ها نیست. باید زمینه استفاده پژوهشگران از منابع خطی فراهم شود.