میثم قمارلو در خصوص موسیقی مقامی خراسان اظهارکرد: موسیقی مقامی آهنگی است که شامل ملودی، نقمات، ریتم و شعر میشود و در اکثر موارد مربوط به اتفاق یا مکانی خاص و تقریبا غیر قابل تغییر است. مزیت غیر قابل تغییر بودن آن این است که در طول تاریخ از بین نرفته و اگر هم تغییری ایجاد شده در واقع هدف این بوده که برای بهتر شدن آن مواردی را اضافه کردهاند.
وی ادامه داد: این تغییرات در موسیقی مقامی توسط استاد مسلم مقام شکل میگیرد و صورت جدیدی از مقام را نیز ارائه میکند. به عنوان مثال ما در موسیقی مقامی خراسان بسیار میتوانیم به این موضوع بپردازیم و مواردی را اضافه کنیم و اساتید این حوزه به قدری مسلط هستند که برای کلیت جامعه موسیقی نیز قابل قبول است.
این سازنده ساز دف بیان کرد: با توجه به سوابقی که در خصوص موسیقی قدیم در ایران وجود دارد میتوان نتیجه گرفت که موسیقی مقامی ریشه در دل تاریخ دارد و از آن گذشته با اقوام مختلف ایران مانند فارس، ترک، لر، کرد و عرب گره خورده است. اما در این اقوام هم قسمتهای مختلفی وجود دارد که تفاوتهای عمدهای را در نوع موسیقی به وجود میآورد.
وی تصریح کرد: گفته میشود شروع موسیقی دستگاهی ایران از ۶۰۰ یا ۷۰۰ سال گذشته و در اواخر دوره قاجار بوده است. امروزه موسیقی دستگاهی در تمام نقاط مختلف کشور مشاهده میشود و مشخص است که هر کدام از این موسیقیها به کدام قوم مرتبط است اما هیچ قومیتی در ایران ادعای مالکیت آن را به صورت کلی ندارد و به آن موسیقی ایرانی میگویند.
قمارلو عنوان کرد: ما در موسیقی دستگاهی تنها نقمات را داریم و خالی از بحث شعر است و زمانی که در خصوص یک دستگاه صحبت میکنیم هیچ اشارهای به شعر و ریتم خاصی نمیشود. بنابراین بیشتر فواصل موسیقیایی مهم است. ابوعلی سینا در خصوص موسیقی میگوید «موسیقی از نقمات و نقرات تشکیل شده است» که همان ریتمها هستند و ما در موسیقی دستگاهی هیچ اشارهای به ریتمها نداریم اما در موسیقی مقامی دقیقا به ریتمها و اشعار نیز اشاره داریم.
وی در خصوص نقش و جایگاه موسیقی مقامی در خراسان رضوی بیان کرد: به جرات میتوان گفت که خراسان رضوی مهد موسیقی مقامی ایران و پایگاه عظیمی از موسیقی مقامی شمال خراسان است. موسیقی مقامی در هر کدام از نقاط استان تفاوتهای عمدهای دارد. به عنوان مثال موسیقی مقامی شمال خراسان که قوچان باشد متفاوت از موسیقی جنوب استان یعنی تربت جام است. بنابراین میتوان گفت که تفاوتهای بسیار عمده در موسیقی مقامی استان نشان از اقوام، آداب و رسوم و زندگی اقوام آن مناطق دارد که به شدت غنی است.
سرپرست گروه موسیقی عرفانی سیمرغ خاطرنشان کرد: تفاوت در موسیقی مقامی استان و غنی بودن آن کار نوازندهها و آهنگسازهای خراسانی را بسیار راحت میکند و راه دسترسی به منابع بسیار عظیم قدیمی و زیبا که هر کدام داستانهای فلسفی و عرفانی را در خود جای دادهاند را نیز دارد. موسیقی مقامی خراسان آمیخته با عشق، عرفان و سلحشوری است و همچنین آیینهای از زندگی مردمانی که در این خطه قرنها و سالها زندگی میکردند.